Comments
Brał udział w gali rozdania Oscarów, był ozdobą posągu hinduskiego boga, a także należał do najcenniejszych rosyjskich klejnotów koronnych. Jest jednak kamieniem szlachetnym, który nie tylko zachwyca, lecz także wywołuje strach. Dlaczego? Ponieważ wiele osób uważa, że został przeklęty. Zobacz, jak działa klątwa, którą wieki temu rzucono na przepiękny 67,5-karatowy diament o nazwie Czarny Orłow.
Dlaczego ?Czarny Orłow??
Dwuczęściowa nazwa klejnotu nawiązuje do jego koloru oraz nazwiska jednej z właścicielek ? rosyjskiej księżniczki Nadii Vyegin Orłow. Drugi z diamentów Orłow, zabytkowy, przezroczysty, 189,62-karatowy kamień pochodzenia indyjskiego, został podarowany carycy Katarzynie przez hrabiego Grigirija Orłowa. Ozdobę umieszczono w carskim berle, które to z kolei stało się jednym z najważniejszych eksponatów wśród rosyjskich klejnotów koronnych znajdujących się w Funduszu Diamentowym na Kremlu.
Losy słynnego klejnotu
Inna znana nazwa tego pochodzącego z Indii kamienia to ?Oko Brahmy?. Powstała ona, ponieważ według niektórych badaczy początkowo został on wykorzystany jako oko w posągu hinduskiego boga o imieniu Brahma. Wizerunek ten znajdował się w hinduistycznej świątyni niedaleko Pondicherry w południowych Indiach. Legenda mówi, że diament został skradziony ze świątyni, a rozwścieczeni kapłani rzucili klątwę sprowadzającą nieszczęście na wszystkich jego przyszłych właścicieli. Podobne historie dotyczą również innych indyjskich ozdób, takich jak Hope (najbardziej znany ze wszystkich przeklętych klejnotów), Orłow czy Idol?s Eye. Niektórzy uważają jednak, że takie legendy są wymyślane tylko po to, aby rozsławić kamienie szlachetne, wzbudzić zainteresowanie nimi i w ten sposób podnieść ich wartość.
Ciemne strony historii
Nie wszystkie informacje związane z Czarnym Orłowem zostały potwierdzone ? część z nich nadal pozostaje niejasna, między innymi pochodzenie tego klejnotu. Mimo że zwykło się uważać, iż wydobyto go w Indiach, w rzeczywistości historia nie zna żadnego przypadku odkrycia tam czarnego diamentu o tak dużym rozmiarze. Kamienie szlachetne o takiej barwie znajdowano dotychczas w Kanadzie, Australii, Rosji czy RPA, a dziś głównymi ich producentami są Brazylia i Republika Środkowoafrykańska. Indyjskie pochodzenie Czarnego Orłowa, a więc również legenda o posągu hinduskiego boga Brahmy, są w takim wypadku wyłącznie wytworem czyjejś wyobraźni. Dlatego specjaliści wątpiący w tę teorię zakładają, że klejnot został wydobyty w Republice Środkowoafrykańskiej.
Dotychczas nie ustalono również, jak oraz kiedy diament trafił do Rosji. Historia tego kraju nie odnotowała nawet, żeby kiedykolwiek istniała tam księżna która nazywałaby się Nadia Vyegin Orłow. Wiadomo jedynie o księżnej o imieniu Nadieżda Pietrowna Orłowa, która po rewolucji bolszewickiej w 1917 roku uciekła z kraju i zamieszkała we Francji.
Klątwa zaczyna działać
W 1932 roku zarejestrowano pojawienie się diamentu w Stanach Zjednoczonych. Wtedy właśnie nieznany handlarz sprzedał go jubilerowi o nazwisku J. W. Paris. Niedługo po zakończeniu transakcji mężczyzna skoczył z dachu wieżowca w Nowym Jorku i tym samym stał się pierwszą ofiarą klątwy Czarnego Orłowa.
Niektóre źródła wspominają też o kolejnych dwóch byłych właścicielkach klejnotu, które na skutek jego działania zmarły 15 lat później, w 1947 roku. Były to rosyjskie księżne Nadieżda Pietrowna Orłowa oraz Leonilla Bariatinskaja. One również miały popełnić samobójstwo, skacząc z wieżowców. W rzeczywistości jednak obie kobiety dożyły sędziwego wieku, a łączenie ich śmierci z klątwą Czarnego Orłowa okazało się mocno przesadzone.
Oprawa marki Cartier
Kolejnym właścicielem legendarnego diamentu został nowojorski handlarz kamieniami szlachetnymi Charles F. Winson, który zakupił ozdobę za 150 000 dolarów. Nie wiadomo, od kogo ją nabył, ale pewne jest, że to on zlecił oprawienie jej w jednej z najsłynniejszych firm jubilerskich świata ? Cartier. Klejnot umieszczono w centralnym miejscu wykonanej z platyny broszki-wisiorka i otoczono 108 mniejszymi przezroczystymi brylancikami. Łańcuszek, na którym ozdoba ta została zawieszona, również jest wysadzany 124 małymi białymi diamentami. Kontrast, jaki osiągnięto poprzez zestawienie kamieni w dwóch skrajnie się różniących kolorach, dodatkowo podkreśla urodę klejnotu Czarny Orłow i sprawia, że lśni on podwójnym blaskiem. Dzięki wykonaniu tej biżuterii marka Cartier zapoczątkowała modę na ozdoby z czarnymi diamentami, a zainteresowanie ich kupnem błyskawicznie wzrosło.
Kolejne sprzedaże
W 1969 roku Winson sprzedał diament za 300 000 dolarów, a więc za dwukrotnie większą sumę niż za niego zapłacił. Kolejnemu właścicielowi nie udało się już powtórzyć tego finansowego sukcesu ? w 1990 roku Czarny Orłow został zakupiony za jedyne 99 000 dolarów. O wiele wyższą kwotę osiągnął on na aukcji w 1995 roku, kiedy to sprzedano go za 1,5 miliona dolarów. Nowy nabywca nie był skory do pozbywania się błyskotki. Kiedy w 2004 roku zgłosili się do niego przedstawiciele jubilera i handlarza diamentami J. Dennisa Petimezasa, negocjacjom nie było końca. Po pół roku rozmów transakcja została jednak zakończona, ale do dziś nie ujawniono kwoty, za jaką sprzedano wtedy diament. Pewne jest jedynie, że osiągnął on wyższą sumę niż 1,5 miliona dolarów.
Odwrócenie klątwy
Nowy właściciel Czarnego Orłowa nie martwił się informacjami o klątwie. Wręcz przeciwnie ? w kilka miesięcy po zakupie kamienia ogłosił, że przyniósł on mu szczęście, ponieważ w tym czasie mężczyzna wziął ślub, wybudował dom swoich marzeń i zaczął odnosić spektakularne sukcesy zawodowe. Kiedy jednak zamierzano pokazać klejnot na wystawie w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, policja otrzymała raport o planach kradzieży słynnego diamentu, dlatego wystawę zamknięto.
Oscarowy występ
Dziennikarze szybko podchwycili ten temat i ocenili, że zamknięcie londyńskiej wystawy było spowodowane klątwą, jaka ciąży na Czarnym Orłowie. Nie bała się jej jednak hollywoodzka aktorka Felicity Huffman, która w 2006 roku wystąpiła na gali rozdania Oscarów w naszyjniku ozdobionym tym legendarnym kamieniem. Nominowana do nagrody za rolę w filmie ?Transamerica? gwiazda miała w ten sposób potwierdzić na prośbę J. Dennisa Petimezasa, że klejnot wcale nie jest przeklęty.
Wszystko po to, aby drożej sprzedać
Po 30 miesiącach J. Dennis Petimezas postanowił sprzedać należący do niego słynny diament, aby zakupić inny ? Monroe. 11 października 2006 roku Czarny Orłow został więc wystawiony na aukcji Christie?s w Nowym Jorku. Wylicytował go anonimowy nabywca za jedyne 360 000 dolarów, czyli za ponad 4 razy mniejszą kwotę niż zapłacił Petimezas. Można więc powiedzieć, że finalnie klejnot nie przyniósł amerykańskiemu jubilerowi szczęścia. W czasie, kiedy był on jego właścicielem, kamień gościł na licznych wystawach na całym świecie, dlatego przypuszczalnie Petimezasowi udało się zarobić na wynajmie tej słynnej ozdoby.
Właściwości czarnych diamentów
Dlaczego kamienie te są tak wyjątkowe? Powstają one w inny sposób niż klasyczne przezroczyste klejnoty, a także ze względu na swój odcień podlegają innej klasyfikacji. Są bardziej porowate, ale jednocześnie o wiele twardsze od swoich ?białych? odpowiedników ? mimo że już klasyczne brylanty uchodzą za najtwardszą substancję na świecie. Nie mają też płaszczyzn cięcia, dlatego obróbka czarnych diamentów ? ich cięcie i polerowanie ? jest aż tak trudna, czasochłonna i wymaga od jubilera wyjątkowych umiejętności, precyzji oraz doświadczenia. Klejnoty o tej barwie oraz wysokiej jakości występują niezwykle rzadko, dlatego ich wartość jest bardzo wysoka.
Metryczka kamienia
Masa Czarnego Orłowa wynosi 67,5 karata. Dzięki temu jest on siódmym na świecie największym klejnotem o takiej barwie i najprawdopodobniej najbardziej okazałym z czarnych diamentów w szlifie poduszki. Jeśli 202-karatowy Black Star ? który zaginął w 1971 roku w Tokio i o którym nadal nie wiadomo, gdzie się znajduje ? jest w innym szlifie niż poduszka, Czarny Orłow zajmuje pierwsze miejsce wśród ozdób o takiej barwie.
Co zrobić, aby cofnąć klątwę?
Znaczące zmniejszenie masy kamienia ze 195 karatów do ?zaledwie? 67,5 karata jest zjawiskiem normalnym w przypadku czarnych diamentów, które ze względu na swoją strukturę wymagają takiej obróbki. Niektórzy twierdzą jednak, że tak duża zmiana nastąpiła po to, aby ?odczarować klątwę?, a klejnot został w tym celu podzielony na trzy mniejsze ozdoby. Największą z nich nazwano Czarnym Orłowem. Proces jego obróbki trwał ponad dwa lata, co jest charakterystyczne dla kamieni o tej barwie (ze względu na ich twardość). Również duża utrata ich masy przy cięciu i szlifowaniu to zjawisko typowe dla tego rodzaju diamentów, ponieważ ich struktura jest porowata, a wewnątrz mogą się znajdować materiały sypkie. Dlatego tak duża zmiana masy Czarnego Orłowa być może wcale nie jest spowodowana legendarną klątwą.
Czy przeklęty diament nadal jest niebezpieczny dla jego właścicieli? Tego nie wiadomo. Do dziś nie ustalono bowiem, kim był anonimowy nabywca z 2006 roku ani gdzie znajduje się obecnie ten słynny klejnot. W historii Czarnego Orłowa nadal pojawiają się więc czarne plamy.
Był uważany za pioniera i jednego z najsłynniejszych jubilerów XIX wieku. Stworzył najbardziej rozpoznawalną markę produkującą biżuterię, a słynny soliter od Tiffany?ego do dziś jest najbardziej pożądanym modelem pierścionka zaręczynowego. Poznajcie więc historię Charlesa Lewisa Tiffany?ego, założyciela firmy Tiffany & Co.
Pierwsze kroki w handlu
Charles Lewis urodził się 15 lutego 1812 roku w Connecticut w Stanach Zjednoczonych. Tam też chodził do szkoły, a w wieku 15 lat zaczął pomagać w niewielkim sklepie otwartym przez jego ojca, który był właścicielem spółki produkującej bawełnę. Następnie rozpoczął pracę w biurze fabryki założonej przez ojca. Nic nie wskazywało więc na to, że stanie się jednym z najsłynniejszych jubilerów wszech czasów. Również kolejne decyzje zawodowe Tiffany?ego nie zapowiadały przyszłej kariery. W 1837 roku postanowił on pożyczyć od ojca 1000 dolarów i wspólnie ze swoim przyjacielem ze szkoły Johnem B. Youngiem założył w Nowym Jorku niewielki sklep. Po pierwszych trzech dniach jego istnienia wspólnicy odnotowali zaledwie 4,38 dolara zysku, ale nie zniechęciło to ich do dalszej działalności handlowej. Po dwóch latach sklep nadal istniał, a dwaj przyjaciele zajmowali się już sprzedażą zegarów, porcelany, wyrobów szklanych, a także biżuterii.
Kolejne zmiany w działalności firmy
Rok 1841 przyniósł kolejne zmiany w życiu zawodowym Tiffany?ego. Prowadzony przez niego sklep zmienił swoją nazwę na Tiffany, Young & Ellis, a właściciele zdecydowali się postawić na handel najlepszymi towarami, takimi jak czeskie szkło oraz porcelana. W tym czasie Charles Lewis zdecydował się również rozpocząć samodzielną produkcję biżuterii. Wszystkie te zmiany okazały się owocne, dlatego już na początku 1850 roku nazwa marki została zmieniona na Tiffany and Company, zaś Amerykanin otworzył swoje sklepy w Paryżu, a w 1868 roku również w Londynie. Tym sposobem firma wypłynęła na arenę międzynarodową.
Biżuteria od Tiffany?ego
Specjalnością Tiffany?ego była klasyczna i elegancka biżuteria o prostej konstrukcji i z dodatkiem srebrnych elementów. Styl ten przypadł do gustu jury konkursu Paris Exposition Universelle odbywającego się w 1867 roku w stolicy Francji. Projekty Charlesa Lewisa zdobyły wtedy nagrodę Award of Merit. Kolejny sukces odnotował on w 1886 roku, kiedy to wprowadził na rynek pierścionki zaręczynowe wykonane ze złota lub z platyny z diamentem mocowanym za pomocą sześciu zębów. Ten model ? zwany soliterem ? szybko stał się najpopularniejszą biżuterią ślubną na świecie i ? mimo że wynaleziony ponad 100 lat temu ? jest nią do dziś. Jest nazywana mianem ?ring of the rings? lub The Tiffany? Setting. Dlaczego ten model zdobył tak duże uznanie? Dzięki specjalnie opracowanemu mocowaniu do diamentu dociera maksymalnie dużo światła, przez co podkreślony zostaje zjawiskowy blask tego kamienia. Pierścionki te do dziś są wykonywane ręcznie i mocuje się w nich brylanty charakteryzujące się najwyższą klasą jasności.
Kolejne pokolenia w rodzinnym biznesie
Charles Lewis przekazał swoje zainteresowanie biżuterią i kamieniami szlachetnymi dzieciom. Dzięki temu jego syn Louis Comfort Tiffany przejął z czasem zarządzanie firmą i kontynuował działalność ojca. Projektował cenne błyskotki oraz szkło ozdobne. Jednym ze znaków rozpoznawczych marki stał się charakterystyczny odcień koloru niebieskiego zwany ?Tiffany blue?, który jest porównywany do barwy jaj drozda. Został on zarejestrowanym znakiem towarowym firmy. Przez co do dziś wiele kobiet marzy o prezencie zapakowanym w eleganckie niebieskie pudełeczko. Już w 1906 roku ?New York Sun? pisał zaś, że ?blue box Tiffany jest amerykańską ikoną elegancji i stylu?.
Działalność Louisa Tiffany?ego
Po śmierci ojca Louis został dyrektorem artystycznym marki i zaczął wcielać swoje artystyczne pomysły w życie. Stał się prekursorem tworzenia lamp witrażowych, a także wazonów, które do dziś określa się mianem ?Tiffany?. Jego główną działalnością było jednak projektowanie biżuterii. Inspiracją była dla niego natura, dlatego w ozdobach od Tiffany?ego powstałych w tamtym czasie można znaleźć motywy roślinne, kwiatowe, ale także zwierzęce. Częstym elementem dzieł Louisa były też dzikie ptaki, skarabeusze oraz owoce jeżyn.
Inna działalność Charlesa Lewisa Tiffany?ego
Oprócz sukcesów handlowych i jubilerskich Charles Lewis Tiffany zasłynął też stworzeniem pierwszego w Stanach Zjednoczonych katalogu detalicznego oraz wprowadzeniem w 1851 roku angielskiego srebra. Jako wybitny ekspert kupował oraz sprzedawał francuskie klejnoty koronne, a także był mecenasem Metropolitan Museum of Art i jednym z założycieli New York Society of Fine Arts. Mógł również pochwalić się współpracą z Thomasem Edisonem. Mężczyźni stworzyli wspólnie różne rodzaje teatralnego oświetlenia, które wykorzystano na Brodwayu. Dzięki swoim zasługom w 1878 roku Tiffany został uhonorowany tytułem kawalera Legii Honorowej. Zmarł w 18 lutego 1902 roku w wieku 90 lat, a niedługo potem marka Tiffany & Co. została uznana za najbardziej znaną firmę jubilerską w Ameryce Północnej. W 2007 roku miała ona 64 sklepy na terenie samych Stanów Zjednoczonych oraz kolejne 103 placówki na całym świecie.
Marka Tiffany & Co. na srebrnym ekranie
Nie tylko biżuteria od Tiffany?ego była wielokrotnie pokazywana w hollywoodzkich filmach. Również najsłynniejszy sklep tej marki był miejscem, w którym kręcono słynne ?Śniadanie u Tiffany?ego? z Audrey Hepburn w roli głównej oraz ?Dziewczynę z Alabamy? z Reese Witherspoon. Firma pojawiła się także w powieści Trumana Capote?a oraz filmie ?Diamenty są wieczne?, w którym dziewczyna Jamesa Bonda przedstawia się jako Tiffany i tłumaczy to zamiłowaniem do biżuterii tej marki. Śpiewała też o niej Marilyn Monroe w piosence ?Diamenty są wieczne?, a gwiazdy do dziś chętnie wybierają ją na wielkie wyjścia. Klejnoty od Tiffany?ego są więc regularnie prezentowane na czerwonym dywanie, oscarowych galach i innych najważniejszych wydarzeniach w branży. Nic więc dziwnego, że są obiektem westchnień i przedmiotem marzeń kobiet na całym świecie.
Mimo że jest największym niebieskim diamentem na świecie, oprócz zachwytu wzbudza też niepokój. Niektórzy uważają nawet, że powinien nazywać się nie ?diamentem nadziei?, ale ?diamentem rozpaczy?. Dlaczego? Poznajcie historię najsłynniejszego przeklętego klejnotu w historii.
Diament nadziei?
Mimo że nazwa tego kamienia kojarzy się symbolicznie, wcale nie została ona nadana, aby zaznaczyć, że daje on nadzieję. Pochodzi bowiem od nazwiska jego właściciela ? Henry?ego Philipa Hope. Był on bratem londyńskiego bankiera Henry?ego Thomasa Hope, który kupił słynny klejnot w 1824 roku, czyli po tym, jak ponownie pojawił się on na rynku i 20 lat po jego kradzieży z Garde Meuble w Paryżu. Wcześniej, kiedy diament ten należał do francuskiej rodziny królewskiej, nosił nazwy ?Niebieski Diament Koronny?, ?French Blue? oraz ?Tavernier Blue?.
Podróż z Indii do Francji
Hope został najprawdopodobniej wydobyty w kopalni Kollur znajdującej się w słynnym regionie Golkonda w południowych Indiach. Była ona pierwszym na świecie źródłem najwyższej jakości niebieskich diamentów. W 1902 roku została jednak zdetronizowana przez otwarte w Republice Południowej Afryki przedsiębiorstwo Premier. Pierwsze wzmianki o słynnym klejnocie pojawiają się jednak już w 1660 roku, dlatego jego indyjskie pochodzenie jest pewne. W tym czasie został on zakupiony przez francuskiego podróżnika i handlarza Jeana-Baptiste Taverniera. Minerał miał wtedy trójkątny kształt, a jego masa wynosiła około 112 karatów. Następnie Francuz przewiózł go do Paryża i w 1668 roku sprzedał królowi Ludwikowi XIV. Władca zlecił ciecie i szlifowanie swojej nowej ozdoby. Dokonał tego jubiler Sieur Pitau, który nadał jej szlif gruszki i masę 67,5 karata. Następnie osadzono ją w złotym naszyjniku, który był zakładany przez króla na specjalne uroczystości.
Legendarna klątwa
Początkowo Hope był ozdobą posągu hinduskiej bogini Sity. Został tam umieszczony w miejscu jej oka, a następnie skradziony przez nieznanych sprawców. Legenda głosi, że rzeźba ta była w Indiach świętością, dlatego po kradzieży diament stał się przeklęty. Biorąc pod uwagę historię jego kolejnych właścicieli, rzeczywiście można uwierzyć w ciążącą na nim klątwę, a także stwierdzić, że bardziej niż nadzieję przynosił on cierpienie i zgubę. Pierwszym argumentem, który za tym przemawia, były losy kochanki króla Ludwika XIV, Markizy de Montespan. Otrzymała ona słynny klejnot w prezencie i wkrótce potem została oskarżona o morderstwa i czary, a władca zerwał z nią wszelkie kontakty.
Nieszczęścia francuskiej rodziny królewskiej
Kolejną ofiarą Hope stał się francuski minister finansów Nicolas Fouquet. Zorganizował on huczną imprezę na cześć króla, na którą wypożyczył diament. Niedługo potem został oskarżony o defraudacje państwowego majątku i trafił do więzienia. Sam Ludwik XIV ponosił zaś kolejne klęski w prowadzonych wojnach, stracił syna oraz dwóch wnuków, a także zmagał się z negatywną reputacją w całym kraju. Te wszystkie niepowodzenia również przypisuje się przeklętemu klejnotowi. Po śmierci władcy Hope został odziedziczony przez jego prawnuka, króla Ludwika XV. Podczas rewolucji francuskiej trafił on do więzienia, a słynny kamień skradziono 17 września 1792 roku. Po tym wydarzeniu zniknął on na 20 lat.
Odnalezienie zguby
We wrześniu 1812 roku ponownie pojawiły się informacje o zaginionym kamieniu. Tym razem znaleziono go w Londynie, wśród klejnotów należących do kupca Daniela Eliasona. Wcześniej Hope został jednak poddany ponownemu cięciu i szlifowaniu, w wyniku których jego masa zmniejszyła się do 44,5 karatów, a szlif przekształcił się w poduszkę. Skąd więc wiadomo, że był to słynny przeklęty diament? Potwierdzono to dopiero w 2005 roku, w wyniku badań przeprowadzonych przez Smithsonian Institution. Co ciekawe, o klejnocie zrobiło się głośno dokładnie 20 lat po jego kradzieży, kiedy przestępstwo to uległo przedawnieniu. W 1824 roku nabył go Henry Philip Hope, a następnie umieścił w efektownej broszce. Po śmierci Brytyjczyka ozdobę otrzymał jego wnuk, który niedługo potem zbankrutował i rozstał się z żoną.
Tragedie kolejnych właścicieli diamentu
W wyniku bankructwa ostatni właściciel diamentu z rodu Hope sprzedał go amerykańskiemu handlarzowi Simonowi Frankelowi. On również niedługo potem popadł w finansowe tarapaty i był zmuszony do pozbycia się ozdoby. Jej kolejny właściciel ? Jacques Colot ? popełnił samobójstwo i wtedy klejnot trafił do Rosji. Tam znalazł się w kolekcji księcia o nazwisku Kanitowski, którego zabito podczas rewolucji bolszewickiej. Wtedy Hope został przewieziony do Turcji i stał się własnością sułtana Abdul Hamida II. Po latach dyktatorskich rządów władca został obalony, co również przypisuje się działaniu diamentowej klątwy. Wcześniej kamień przemycono do Paryża, gdzie zakupił go kolekcjoner Salomon Habib. On również nie wyszedł dobrze na tej transakcji ? wkrótce potem zaczął zmagać się z olbrzymim zadłużeniem, w wyniku którego sprzedał całą swoją kolekcję cennych kamieni szlachetnych.
W rękach słynnego jubilera
Na początku XX wieku nowym właścicielem Hope stał się Pierre Cartier, który umieścił klejnot w platynowo-diamentowym naszyjniku, a następnie sprzedał go w 1911 roku Evalyn Walsh McLean. Kobieta wiedziała o klątwie, ale mimo wszystko zdecydowała się na zakup, a biżuteria stała się jej ulubioną ozdobą. Nie uchroniło jej to jednak od pecha przynoszonego przez Hope. Walsh McLean popadła w problemy finansowe i musiała zmagać się z tragiczną śmiercią syna oraz porzuceniem przez męża. Potem nastąpiło bankructwo wydawanej przez nią gazety, a jej córka zmarła w wyniku przedawkowania środków nasennych. W 1947 roku odeszła zaś sama Walsh McLean, a spadkobiercy sprzedali jej kolekcję biżuterii, aby spłacić długi. Wtedy nowym właścicielem przeklętego diamentu został inny słynny jubiler ? Harry Winston.
Cenny prezent
Winston nie wierzył w klątwę. I rzeczywiście ? w życiu sławnego jubilera nie wydarzyło się nic, co można by uznać za działanie Hope. Amerykanin chciał, aby jego nowa ozdoba mogła być podziwiana na całym świecie. Dlatego zaraz po jej zakupie zorganizował wystawę Court of Jewels Exhibition, która była pokazywana w Stanach Zjednoczonych. Następnie w 1958 roku wypożyczył klejnot na Canadian National Exhibition, a po kilku miesiącach podarował go Muzeum Historii Naturalnej w Smithsonian Institution w Waszyngtonie. Ozdoba ta znajduje się tam do dziś i nieprzerwanie cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Przyczyniła się zapewne do tego legenda o ciążącej na niej klątwie.
Charakterystyka klejnotu
Hope został przebadany przez ekspertów słynnego laboratorium GIA, którzy określili jego kolor jako fantazyjny ciemny szaroniebieski (fancy dark grayish blue), a czystość jako VS-1, co oznacza, że posiada on niewielkie wewnętrzne inkluzje. Klejnot oszlifowano w kształt poduszki, a jego wymiary to 25,6 x 1,78 x 12 mm. Unikalną cechą kamienia jest również jego oryginalna opóźniona fluorescencja ? po wystawieniu go na działanie światła ultrafioletowego, a następnie wyłączeniu jego źródła Hope zaczyna świecić czerwoną barwą.
Unikat na skalę światową
Ten zjawiskowy minerał jest zaliczany do diamentów typu IIb. Oznacza to, że jest on wolny od azotowych zanieczyszczeń, ale zawiera w swojej strukturze śladowe ilości boru, które nadają mu niebieskie zabarwienie. Takie klejnoty występują niezwykle rzadko ? stanowią zaledwie 0,1% wszystkich naturalnych brylantów na świecie. O unikalności Hope świadczy również jego zaszczytne pierwsze miejsce w rankingu największych niebieskich diamentów w historii. Jak dotąd nie wydobyto bowiem kamienia, który miałby tę barwę i większą masę niż ten słynny klejnot.
Ten szósty największy niebieski diament na świecie był częścią najcenniejszej kolekcji kamieni szlachetnych w historii, niemal został skradziony, a następnie stał się jednym z bohaterów książki. Do dziś nie wiadomo, kto obecnie jest jego właścicielem oraz jaką może mieć wartość. Zobaczcie, jakie jeszcze wydarzenia są związane z historią Heart of Eternity.
Jak powstała nazwa diamentu?
Określenie ?Heart of Eternity? jest bardzo symboliczne i zostało nadane diamentowi przez jego poprzednich właścicieli, czyli spółkę Steinmetz Group. Nawiązuje ono do trwałości tych kamieni szlachetnych, które powstały nawet 3-4 miliardy lat temu i mogą istnieć wiecznie, przez tysiące lat. Ta niezwykle poetycka nazwa odzwierciedla również charakterystyczny szlif tego 27,64-karatowego klejnotu, czyli serce. Kształt ten nadali mu specjaliści pracujący dla Steinmetz Group, a następnie firma ta zaprezentowała kamień światu w październiku 1999 roku, podczas wystawy Millennium Dome w Londynie. Razem z Heart of Eternity wystawiono wtedy również dziesięć innych niebieskich diamentów oraz słynny 203,04-karatowy Millennium Star. Dzięki temu określenie Heart of Eternity stało się jeszcze bardziej symboliczne ? wieczny diament rozpoczął bowiem nowe tysiąclecie.
Pochodzenie klejnotu
Znajdująca się w Republice Południowej Afryki kopalnia Premier jest miejscem, w którym znaleziono ten wyjątkowy kamień. To obecnie jedyne na świecie przedsiębiorstwo, w którym wydobywa się niebieskie diamenty. Wcześniej były one znajdowane również w słynnej kopalni Golkonda znajdującej się w południowych Indiach. Pochodzą z niej inne sławne klejnoty, takie jak największy w historii minerał w tym kolorze, czyli Hope, ale także Tereschenko, Wittelsbach oraz Sultan of Morocco. Z czasem indyjskie złoża zostały jednak wyczerpane, a na pierwszym miejscu w produkcji niebieskich kamieni znalazła się kopalnia Premier z RPA. Do dnia dzisiejszego jest ona światowym liderem w wydobyciu cennych minerałów w tym odcieniu.
Cięcie i szlifowanie Heart of Eternity
Najprawdopodobniej odkryto go w 1990 roku, ale dokładna data nie jest znana. Nie wiadomo również, jaka była masa samorodka przed jego obróbką jubilerską. Pewne natomiast jest, że zakupiła go spółka Steinmetz Group, której szlifierze nadali mu zachwycający kształt serca oraz masę 27,64 karata. Odbywało się to w tym samym czasie, co cięcie i szlifowanie pozostałych 10 niebieskich diamentów pochodzących z kopalni Premier. Zespołem ekspertów dowodził słynny szlifierz Nir Livant, który wraz z innymi specjalistami pracował bez przerwy przez ponad trzy lata. Wszystko to po to, aby wraz z początkiem nowego tysiąclecia zaprezentować światu te zjawiskowe klejnoty.
Milenijne uroczystości
Kolekcja została rozsławiona pod nazwą De Beers Limited Edition Millennium Diamond i zaprezentowana w siedzibie Centralnej Organizacji Sprzedaży w Londynie. W uroczystości brali udział przedstawiciele spółek De Beers i Steinmetz Group, a rozpoczął ją przewodniczący pierwszej z nich Nicky Oppenheimer. Wypowiedział on wtedy słynne słowa cytowane przez media na całym świecie: ?Kolejne tysiąclecia przychodzą i odchodzą, zaś diamenty są wieczne?. Eksperci szybko okrzyknęli tę kolekcję największym zbiorem najrzadszych i najprawdopodobniej najbardziej wartościowych diamentów, jakie kiedykolwiek razem zestawiono. Można było je oglądać w 2000 roku w londyńskim Millennium Dome i szacuję się, że zobaczyło ją wtedy około 12 milionów zwiedzających. Podjęto nawet próbę kradzieży tej słynnej kolekcji ? na szczęście nieudaną ? która została potem opisana w książce ?Diamond Geezers? autorstwa Krisa Hollingtona.
Co się stało później ze słynnym kamieniem?
Kolejne losy Heart of Eternity były związane z wystawami diamentów na całym świecie. W 2003 roku pojawił się w Muzeum Historii Naturalnej w Smithsonian Institution jako jedna z głównych atrakcji wydarzenia o nazwie Splendor of Diamonds Exhibition. Znalazło się tam również kilka innych słynnych klejnotów, między innymi Alnatt, Moussaieff Red, Ocean Dream oraz Steinmetz Pink. Aby dołączyć Heart of Eternity do tego zaszczytnego grona, wypożyczono ten kamień od prywatnego kolekcjonera. Wtedy właśnie w branży pojawiły się plotki, że na początku nowego tysiąclecia Heart of Eternity został sprzedany. Informacji tej nie potwierdziła jednak ani spółka Steinmetz Group, ani organizatorzy londyńskiej wystawy z 1999 roku. Nie ujawniono również, kim był anonimowy kolekcjoner wypożyczający ten diament. Najprawdopodobniej więc zyskał on nowego właściciela, ale obyło się to bez rozgłosu. Dlatego nie wiadomo też, jaką cenę osiągnął ten słynny klejnot oraz ile kosztowałby dziś, gdyby wystawiono go na aukcji.
Jakimi cechami charakteryzuje się Heart of Eternity?
Jak już wspomnieliśmy, ten 27,64-karatowy klejnot jest w szlifie serca, a jego kolor został opisany jako fantazyjnie żywy niebieski (fancy vivid blue) i oznaczony klasą czystości VS-2. Podczas pierwszej wystawy z tym kamieniem jego wartość oszacowano na około 16 milionów dolarów, ale ostatnie transakcje z udziałem niebieskich diamentów (między innymi rekordowa sprzedaż Blue Moon of Josephine za 48,4 miliona dolarów w listopadzie 2015 roku) pokazują, że tego typu minerały mogą osiągać znacznie wyższą cenę, a zainteresowanie nimi rośnie w zawrotnym tempie. Jeśli więc przyjmiemy, że każdy karat niebieskiego kamienia tego typu jest wart około miliona dolarów, to Heart of Eternity może kosztować co najmniej 27-28 milionów.
Wyjątkowo rzadki i wyjątkowo duży
Klejnot ten został uznany za szósty największy niebieski diament na świecie. Przed nim w tej klasyfikacji znajdują się tylko 45,52-karatowy Hope, 42,92-karatowy Tereschenko, 35,56-karatowy Wittelsbach, 35,27-karatowy Sultan of Morocco oraz 30,82-karatowy Blue Heart. Żaden z nich nie ma jednak barwy fancy vivid blue, dlatego możemy uznać, że Heart of Eternity to największy na świecie niebieski klejnot w tym wyjątkowym odcieniu. Jest też kamieniem typu IIb, co oznacza, że nie zawiera w swojej strukturze zanieczyszczeń azotowych, ale znajdują się w niej śladowe ilości boru, który nadaje mu niebieskie zabarwienie. Ta grupa minerałów występuje niezwykle rzadko, ponieważ stanowi zaledwie 0,1% lub nawet mniej wszystkich naturalnych diamentów wydobywanych na całym świecie.