Miał upamiętniać panowanie brytyjskiej królowej, ale nigdy nie znalazł się w jej posiadaniu. Po obróbce jubilerskiej jego masa zmniejszyła się o ponad 400 karatów, ale mimo to pozostał on czwartym największym na świecie bezbarwnym diamentem. Zdobył międzynarodową sławę jako Jubileusz, ale zaraz po jego odkryciu nosił inną nazwę. Poznajcie te i wiele innych ciekawostek związanych z tym słynnym klejnotem.
Skąd wzięła się nazwa diamentu?
?Jubileusz? wskazuje na to, że klejnot ten został nazwany w celu upamiętnienia ważnych wydarzeń. I rzeczywiście ? miał on uczcić okrągłą, diamentową rocznicę koronacji królowej Wiktorii panującej w Wielkiej Brytanii oraz Irlandii. Uroczystości jubileuszowe odbyły się w 1897 roku i właśnie wtedy kamień ten zyskał nową nazwę. Wcześniej bowiem był znany jako ?Reitz Diamond?, ponieważ przed obróbką jubilerską należał do ówczesnego prezesa spółki Orange Free State Francisa Williama Reitza. Po sprzedaniu oraz oszlifowaniu samorodka zmianie uległa więc nie tylko jego masa. Reitz Diamond stał się wtedy Jubileuszem.
Wyjątkowe znalezisko
To znajdująca się w Republice Południowej Afryki kopalnia Jagersfontein jest miejscem, w którym wydobyto słynny diament. Stało się to w 1895 roku, a więc dwa lata po odkryciu w tym samym miejscu innego legendarnego klejnotu ? Excelsiora. Jubileusz miał zaś pierwotnie kształt nieregularnego ośmiokąta, a dzięki swojej imponującej masie znalazł się na ósmym miejscu wśród największych diamentowych samorodków, jakie kiedykolwiek znaleziono. Tak wyjątkowy rozmiar sprawił, że kamieniem zainteresowało się konsorcjum trzech firm mieszczących się w Londynie ? Wernher Beit & Co, Barnato Bros. and Mosenthal Sons & Co. Wkrótce potem ich przedstawiciele nabyli dwie ozdoby ? były to wspomniany wcześniej Excelsior oraz Jubileusz.
W rękach najlepszych specjalistów
Już w rok po odkryciu Jubileusz został wysłany do Amsterdamu, aby tamtejsi eksperci zajęli się jego obróbką jubilerską. To odpowiedzialne zadanie zostało powierzone dwóm doświadczonym jubilerom. Panowie M. B. Barends oraz Metz przystąpili do pracy ? początkowo podzielili samorodek na dwie części, z których mniejsza miała 40 karatów, większa zaś 600 ct. Z pierwszej z nich powstał 13,34-karatowy przezroczysty diament w szlifie gruszki. Został on zakupiony przez portugalskiego władcę Don Carlosa I jako prezent dla żony. Nie wiadomo jednak, jakie były kolejne losy tej ozdoby ani co dzieje się z nią obecnie.
Różne sposoby na uczczenie rocznicy koronacji
Z większego kawałka imponującego minerału powstał 245,35-karatowy diament. Wtedy właśnie pojawił się pomysł, aby zakupić go i podarować królowej Wiktorii z okazji diamentowego, 60. jubileuszu jej koronacji. Koncept ten nie został wcielony w życie, ale ówcześni właściciele klejnotu uznali, że dobrym pomysłem będzie zmiana jego nazwy na ?Jubileusz? i uczczenie w ten sposób okrągłej rocznicy panowania królowej. Uhonorowano ją również poprzez wprowadzenie na rynek nowego szlifu kamieni szlachetnych (również zwanego Jubileuszem) i łączącego w sobie cechy szlifu brylantowego oraz kształtu róży. Pomysł ten nie spotkał się jednak z aprobatą, a o nowym szlifie zapomniano już kilka lat po jego wynalezieniu.
Kolejni właściciele kamienia
Zaraz po zakończeniu prac jubilerskich postanowiono sprzedać Jubileusz. W tym celu gościł on na wystawach na całym świecie, a eksperci ustalili, że jego szacunkowa wartość wynosi 7 milionów franków. Aukcję wygrał wtedy jeden z najbogatszych indyjskich przedsiębiorców Dorabji Jamsetji Tata. Był on właścicielem klejnotu do swojej śmierci w 1932 roku. Po tym wydarzeniu spadkobiercy kolekcjonera postanowili sprzedać kamień, dlatego już w 1935 roku ponownie trafił on do domu aukcyjnego. W wyniku tej transakcji klejnot znalazł się w kolekcji znanego paryskiego przemysłowca i mecenasa sztuki Paula Louisa Weillera.
Międzynarodowa sława
Weiller wiedział, jak wykorzystać potencjał swojego nowego nabytku. Nie chciał bowiem, aby kamień został ukryty na dnie sejfu i zapomniany. Dlatego zlecił osadzenie nowej ozdoby w centralnym miejscu broszki, w której otaczały ją mniejsze brylanty, przez co konstrukcja przypominała sześcioramienną gwiazdę. Chętnie wypożyczał również swój nowy nabytek, dzięki czemu Jubileusz gościł na licznych międzynarodowych wystawach. Były to między innymi wydarzenie zorganizowane w 1960 roku przez Smithsonian Institution w Waszyngtonie, a także impreza odbywająca się w grudniu tego samego roku w Genewie. Na pewien czas diament wrócił nawet w swoje rodzinne strony ? w 1966 roku pojawił się bowiem na wystawie De Beers Diamond Pavilion w Johannesburgu.
Gdzie obecnie znajduje się Jubileusz?
Kolejnym i jak na razie ostatnim właścicielem Jubileuszu jest Robert Mouawad, znany kolekcjoner oraz koneser kamieni szlachetnych, a także prezes międzynarodowego imperium jubilerskiego Mouawad Jewelers. Klejnot zajmuje zaszczytne miejsce w jego kolekcji, ponieważ jest największym spośród wszystkich zgromadzonych przez Mouawada. W jego zbiorach znajdują się również takie sławy, jak między innymi 69,68-karatowy Excelsior I, 78,86-karatowy Ahmedabad, 46,95-karatowy Indore Pears I, 137,02-karatowy Premier Rose czy Queen of Holland o masie 135,92 karata.
Charakterystyka słynnego klejnotu
Przed obróbką jubilerską ? jeszcze jako Reitz Diamond ? kamień ten miał aż 650,8 karata. Po przycięciu i oszlifowaniu jego masa zmniejszyła się do 245,35 karata, ale i tak pozostał on czwartym największym na świecie bezbarwnym diamentem ? wyprzedzają go tylko 530,2-karatowy Cullinan I, 317,4-karatowy Cullinan II oraz Centenary o masie 273,85 karata. Jest również szóstym największym wśród oszlifowanych minerałów tego typu. Nadany mu został doskonały szlif poduszki, a także prostokątny kształt. Czystość klejnotu sklasyfikowano jako VVS-2, co oznacza, że posiada on w swojej strukturze bardzo, bardzo małe zanieczyszczenia, które nie są widoczne gołym okiem. Ciekawy jest też kolor Jubileuszu. Eksperci uznali bowiem, że waha się on od klasy E, przechodzi przez D, a kończy się na całkowicie bezbarwnym. Jak takie wyjątkowe cechy wpływają na wartość diamentu? Tego dowiemy się, gdy ponownie zostanie on wystawiony na sprzedaż.
